CZERWIEC
Upragnione lato nadeszło, a kultura i sztuka zaczynają oddychać pełną parą! W Obiegu po Sztuce Współczesnej szukamy ciekawych wydarzeń, skanując miasta od Białegostoku po Zieloną Górę. Przyglądamy się wystawom obfitym w sztukę klasyczną, malarstwo i rysunek, ale również instalacje i nowe media. Śledzimy festiwale sztuki od Lublina, przez Kraków, aż po Szczecin. Analizujemy tematy, które podnoszą artyści i kuratorzy dotykając problemów współczesnego człowieka: retrospektywy współczesnych artystów i artystek, trudne zagadnienia społeczne, wgląd w zagadnienia sztuki i samego człowieczeństwa — czyli wszystko to, o czym mówi teraz świat sztuki.
Wolne popołudnie, City break albo odwiedziny w mieście rodzinnym? Zobacz czego warto doświadczyć w tym miesiącu!
Zapraszamy na wspólny oBieg po sztuce współczesnej!
Galeria Arsenał w Białymstoku
Wystawa: KATERYNA LYSOVENKO. OGRÓD CMENTARNY
27.05–30.06.2022
Kuratorka: Eliza Urwanowicz-Rojecka
Wystawa „Ogród cmentarny” to swoisty dziennik wojny autorstwa ukraińskiej artystki Kateryny Lysovenko, która za sprawą rosyjskiej inwazji zmuszona została wraz z dziećmi opuścić rodzinne Kijów i Odessę. Wystawa prezentuje codzienne zapiski artystki, z uwzględnieniem reprodukcji prac, których nie udało się ewakuować z jej pracowni w Kijowie, a także rysunki i obrazy, które powstały już po wybuchu wojny w Ukrainie, w trakcie wymuszonej przez sytuację migracji (dzięki rezydencji artystki w BWA Zielona Góra oraz Grazu). Jak pisze Lysovenko:
„Nie chcę, aby wszystko zostało znów zniszczone, nie chcę, aby zapomniano o tym, co zostało zniszczone, chcę, aby kraj-ogród nadal kwitł. Nie po raz pierwszy przyszli go zrównać z ziemią. Nie chcę niczego zapomnieć. Jestem teraz ruchomym cmentarzem. To mój sposób na zachowanie tego, co zostało zrujnowane wokół mnie i we mnie.
Cmentarz to miejsce wspomnień. Tu kiełkuje nowe życie, a wspólny ogród na cmentarzu złożony jest z różnych wspomnień.
[...] w swoim cmentarnym ogródku dokonuję utopijnego aktu wskrzeszenia, aktu niezgody na ponowną reprodukcję bezimiennych grobów, przemocy, morderstw. Nie zgadzam się na to. Świat jest wciąż niemożliwy bez wojny, ale się z tym nie zgadzam”.
Gdańsk
NOMUS - Nowe Muzeum Sztuki
Dział Muzeum Narodowego w Gdańsku
Wystawa: Kolekcja w działaniu
22.10.21-23.10.22
Kuratorka wystawy: Aneta Szyłak
Jak działa sztuka, jak działa artysta? Wystawa, w którego wyniku twórcze działanie artysty staje się społecznym działaniem sztuki. Jej sercem jest sztuka performatywna, często ulotna, oparta na chwilowej akcji, utrwalona i działająca nadal poprzez przedmiot, dokumentację, film lub fotografię. Działanie może się odbyć w przestrzeni publicznej, galerii, pracowni. Zawsze jednak poprzez nie artysta angażuje się we wspólnotę. Niezależnie od medium i formy, sztuka jest zanurzona w zbiorowym doświadczeniu, które kształtuje, komentuje, poddaje refleksji. Prezentowane na wystawie dzieła dotyczą szerokiego spektrum współczesnych zjawisk i problemów, związanych z doświadczeniem historycznym oraz nieustającymi przemianami społecznymi, politycznymi, ekonomicznymi i kulturowymi. Przywołujemy je w przestrzeni wystawy w formie hasztagów.
Kolekcja, którą prezentujemy, jest kolejnym etapem uwspólnotowienia działań artysty i sztuki. Jej trzon stanowi gromadzona przez Miasto Gdańsk Gdańska Kolekcja Sztuki Współczesnej, przekazana w depozyt Muzeum Narodowemu w Gdańsku. Tworzą ją przede wszystkim prace miejscowych artystów, szczególnie wrażliwych na wyzwania współczesności, w której uczestniczą poprzez sztukę.
Fot. Agata Zbylut, Kawiorowa patriotka, 2014, Depozyt Gminy Miasta Gdańska w ramach Gdańskiej Kolekcji Sztuki Współczesnej © Archiwum MNG
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia 1
Wystawa: ROSEMBERG SANDOVAL – LABRIEGO
29.04-12.06.2022
Kuratorka: Anna Róg
„Jestem armią złożoną z jednego tylko człowieka, uzbrojony w moją duszę”
CSW Łaźnia, po raz pierwszy w Polsce, prezentuje twórczość Rosemberga Sandovala, kolumbisjkiego artysty, którego transgresyjna sztuka, wykorzystując ciało jako główne narzędzie, porusza kwestie moralności, śmierci, wygnania i pamięci, i jest głosem świadectwa o przemocy i konfliktach, w jakich od dziesięcioleci pogrążony jest jego kraj.
Rosemberg Sandoval jest jednym z pionierów i najważniejszych przedstawicieli performance w Kolumbii i Ameryce Południowej. To artysta prawdziwie polityczny. Politykę uprawia poprzez sztukę, a performance jest formą ekspresji, która pozwala mu zadać najsilniejszy i najskuteczniejszy cios złożonej kolumbijskiej rzeczywistości. Tytuł wystawy Labriego odnosi się do niezwykle istotnej dla Kolumbii kwestii, jaką jest relacja z ziemią. Nierówności społeczne, brutalne przesiedlenia chłopów, nielegalne wydobycie surowców, przymusowe siewy i zbiory koki — wszystkie te problemy społeczne są powiązane z zarządzaniem gruntem. LABRIEGO to chłop bez własnej ziemi, który pracuje dla kogoś innego, źle opłacany, bez dostępu do emerytury, opieki zdrowotnej i edukacji. Wszystkie prace prezentowane w Łaźni są związane z ziemią, istnieje między nimi łącznik: LABRIEGO.
Fot. Adam Bogdan, wernisaż wystawy Rosmeberga Sandovala, Labriego, 2022
Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia 2
Wystawa: ENRIQUE JEŽIK – MOJE STULECIE
14.05-19.06.2022
Kuratorka: Agnieszka Kulazińska
Enrique Ježik (1961, Córdoba, Argentyna) to współczesny argentyński artysta konceptualny, który od prawie dwudziestu lat mieszka i pracuje w Meksyku. Jego prace koncentrują się na zagadnieniach władzy i medialnych manipulacjach informacją. Artysta rozwinął multidyscyplinarną działalność poświęconą głównie analizowaniu form, jakie może przybrać terror: wojen, manifestacji miejskich, manipulacji informacją, użycia broni ale też małych mechanizmów codziennej kontroli w systemach nadzoru. W swoich pracach Ježik często wykorzystuje działania destrukcyjne jako sposób na zdemaskowanie procesów przemocy, które charakteryzują naszą epokę.
"Ježik wykorzystał cytat z rozdziału 33 książki Grassa – zdanie, które wygłosił malarz Max Liebermann widząc nazistów maszerujących przez Bramę Brandenburską w 1933. Sentencja ta posłużyła artyście do postawienia pytań o to, jak historia zatacza koła, jak władza i ideologia są w stanie kontrolować umysł jednostki oraz jak zbiorowości ludzkie są zdolne do przeciwstawienia się złu"
Jest to kolejna wystawa w ramach serii „Cities on the edge”. Cykl ma na celu analizę sztuki obszarów na krawędzi – poza granicami naszych zainteresowań, kojarzonymi bardziej z konfliktami niż sztuką. W ramach cyklu prezentowane były prace artystów i artystek m.in.: z Kuby, Kolumbii, Iranu, Chile, Autonomii Palestyńskiej.
Fot. Enrique Ježik, Dispersed, forces are weakened (Rozproszone, siły są słabe), wideo performance, 2019, for. Arch. Artysty.
Pałac Opatów w Oliwie
Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku
Wystawa: August Zamoyski. Myśleć w kamieniu
28.04-28.08.2022
Kuratorki: dr Anna Lipa, Małgorzata Paszylka-Glaza
Gdańska odsłona wielkiej monografii Augusta Zamoyskiego (1893-1970) to wielowątkowa opowieść prezentująca zarówno twórczość, jak i niezwykle barwne życie artysty. Opowiedziana jest ona nie tylko za pomocą dzieł rzeźbiarskich, ale także ogromnej spuścizny archiwalnej zawierającej fotografie, unikatowe filmy, notatki, korespondencję czy szkicowniki.
Wyłania się z niej sylwetka niekonwencjonalnego człowieka o wielorakich talentach i przymiotach: arystokraty, twórcy, melomana, teoretyka sztuki, obieżyświata, zapalonego sportowca, poligloty, nauczyciela, przyjaciela słynnych artystów i pisarzy oraz – przede wszystkim – jednego z najznakomitszych polskich rzeźbiarzy XX wieku.
Wystawa dzieli się na kilka rozdziałów, które opowiadają o kolejnych etapach twórczości artysty, a przede wszystkim o jego pasjach, podróżach, talentach, upodobaniach i niezwykłym umiłowaniu życia. Obok materiałów archiwalnych, na ekspozycji zobaczymy 86 rzeźb Zamoyskiego, pochodzących z wszystkich wyżej wymienionych okresów jego twórczości. Uzupełnią je prace artystów, których spotkał na swojej drodze, takich jak Stanisław Ignacy Witkiewicz czy Rafał Malczewski, a także wykonane przez studentów warszawskiej ASP rzeźby nawiązujące do zaginionych prac formistycznych Zamoyskiego, stanowiące swoisty hołd młodych artystów.
Fot. August Zamoyski, Ich dwoje V – Wzlot, ok. 1927, według wersji gipsowej z 1919, czarny marmur
Katowice
Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach
Wystawa: Interior
12.05-12.06.2022
Kuratorka: Marta Lisok
Punktem wyjścia wystawy jest zaczerpnięte z geografii pojęcie interior, oznaczające białe plamy na mapie, niezbadane terytoria w głębi lądu, które staną się przyczynkiem do rekonstrukcji wybranych wątków z historii polskiej wsi. Wspólnym mianownikiem działań podejmowanych przez zaproszonych artystów i artystki będzie praca z pamięcią jako rodzaj terapii prowadzonej przez przywołanie narracji, które uległy wyparciu, zapomnieniu lub przemieszczeniu.
Tłem dla rozważań snutych w ramach „Interioru” jest żywy na gruncie współczesnej polskiej historiografii nurt badania ludowej historii Polski, mający na celu dekonstrukcję fantazmatu sielankowej wsi jako ostoi polskości, przez wydobycie wątków związanych z wielowiekowym wykorzystywaniem chłopstwa, jako warstwy społecznej, która nie pozostawiła wielu świadectw swojej krzywdy i strachu. Doświadczenie chłopskiego pochodzenia i dorastania na prowincji podziela większość mieszkańców i mieszkanek Polski, a jednak opowieść o nim wciąż stanowi margines oficjalnej historii. W tym kontekście „Interior” wpisuje się nurt odzyskiwania terenów wiejskich dla polskiej kultury, ale również dopełnienia historii warstw nieuprzywilejowanych, tożsame z procesami demokratyzacji.
W wystawie udział biorą: Ala Savashevich, Agata Jarosławiec, Aleksandra Liput, Alicja Pakosz, Daniel Rycharski, Justyna Smoleń, Daria Malicka, Karolina Jarzębak, Kuba Woynarowski, Jan Kowal, Marta Niedbał, Przemek Branas, Elżbieta Jabłońska, Ewa Ciepielewska, Maryna Sakowska.
Fot. Agata Jarosławiec, Ten bat błyszczy nad nią w chmurze zamiast słońca, 2021
Muzeum Śląskie w Katowicach
Wystawa: Poza Edenem. Sztuka Współczesna ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach
styczeń 2022 – styczeń 2023
Kuratorka wystawy: Joanna Szeligowska-Farquhar
Wystawa Poza Edenem prezentuje wybrane prace ze Śląskiej Kolekcji Sztuki Współczesnej, kolekcjonowanych od założenia Fundacji Śląsk w 2001 roku. Zgromadzone prace przedstawiają twórców dojrzałych, znanych i cenionych, jak i autorów młodych, utalentowanych, dopiero rozpoczynających karierę artystyczną. Wystawa pozwala ujrzeć bogactwo i poziom jednej z największych na Śląsku kolekcji sztuki współczesnej. Większość prac pokazywana jest po raz pierwszy.
Prezentowane jest malarstwo, fotografia, grafika, rzeźba, wideo-art oraz instalacje.
Jeżeli „ogród rozkoszy niebiańskich” trwa naprawdę, choćby najdalej stąd, jest z perspektywy obywatela ziemskiego globu rajem utraconym lub niedosięgłym. Życie poza Edenem oznacza śmiertelność, doświadczanie wiedzy i niewiedzy, dobra i zła, chwilowej euforii oraz bólu i cierpienia, a także tęsknotę za optimum, sprawiedliwością, harmonią.
Na wystawie prezentowane są prace takich artystów jak: Judyta Bernaś, Urszula Broll, Stanisław Dróżdż, Zbylut Grzywacz, Władysław Hasior, Zbigniew Libera, Natalia LL, Grupa Luxus, Lech Majewski, Grupa Monstfur, Igor Neubauer, Józef Robakowski, Jerzy Rosołowicz, Zofia Rydet, Tomasz Struk, Andrzej Szczepaniec, Grzegorz Sztwiertnia, Jan Tarasin, Jerzy Truszkowski, Andrzej Urbanowicz, Ryszard Winiarski oraz wielu innych.
Jan Rylke, Królowa Disco, 1987
Kraków
Galeria ASP w Krakowie
Wystawa indywidualna Dominika Ritszela pt. SPAZMATIKON
14.05-30.06.2022
Kuratorka: Emilia Kutrzeba
Tytuł wystawy, zainspirowany popularnymi filmami grozy, odwołuje się do motywów związanych z sytuacją zagrożenia – zbliżające się niebezpieczeństwo, mistyfikacja, społeczne niepokoje, wyparte obrazy i niechciane zdarzenia.
Dominik Ritszel buduje swą wizualną opowieść z fotografii wykonanych podczas demonstracji ulicznych, w których główną rolę odgrywają oddziały prewencji. W jednym z ujęć zarejestrowanych przez artystę podczas protestu policjant powtarza symboliczny gest obronny znany z filmowych horrorów (archetypiczny gest zakrycia twarzy). Podniesioną ręką próbuje zasłonić nie tylko twarz, ale też wszystko to, co znajduje się naprzeciwko niego. W ten sposób oszukuje wzrok, chroni się przed tym, co się za chwilę wydarzy.
W pracach Dominika Ritszela oddziały prewencyjne tworzą spirytystyczne kręgi, bohaterzy filmów sensacyjnych krzyczą i płaczą, a akcesoria ochronne stają się narzędziami opresji. Taktyczne układy kontrolujące tłum zaganiają jednostki, przesuwając zbiorową granicę strachu. Co rozbudzają w nas obrazy grozy? Dlaczego sięgamy po koszmary i balansujemy na krawędzi tego, co fascynujące, choć przerażające? Jaką rolę odgrywamy w niekończącej się rozgrywce rozkoszy i lęku?
Fot. Materiały promocyjne
Wystawa (un)WELCOME
26.05–26.06.2022
Galeria ASP
Kuratorka: Joanna Kunert (MNRT*)
Wystawa (UN)WELCOME powstawała jako forma reakcji na najbardziej aktualne wydarzenia związane z kryzysem migracyjnym. Prezentuje postawy artystyczne osób, które na przestrzeni ostatnich lat łączyły swoją praktykę artystyczną z aktywnością społeczną i poprzez zaangażowanie na rzecz mniejszości niejednokrotnie umożliwiły udzielenie realnej pomocy, m.in. polegającej na oddaniu głosu osobom wykluczonym. W ramach wystawy pokazujemy sztukę zaangażowaną; formy aktywizmu realizowane w duchu radykalnej troski, działania partycypacyjne z osobami uchodźczymi, a także artystki i artystów, którzy reprezentują mniejszości w naszym kraju, a ich prace są ważnym komentarzem odnoszącym się do współczesności. W wystawie uczestniczą również przybyłe niedawno z Ukrainy artystki, które opowiadają o doświadczeniu gościnności oraz ukraińskie twórczynie przebywające obecnie w ojczyźnie.
Impulsem do powstania ekspozycji było wydanie publikacji WELCOME (Wyd. ASP i Fundacja Sztuk Wizualnych, aut. MNRT*). Wystawa poszerza spojrzenie na kwestie migracji o wydarzenia mające miejsce po 24 lutego 2022 roku.
*MNRT – The MINORITY międzynarodowy kolektyw współczesnych artystów, fotografów i naukowców tworzących w Polsce. Kolektyw odpowiedzialny jest za powstanie publikacji WELCOME, jest pomysłodawcą wystawy i działań wokół niej.
Artystki i Artyści: Adelina Cimochowicz, Valeriia Dotsenko, Monika Drożyńska, Vira Ganzha & Pamela Bożek, Justyna Górniak, Masha Leonova, Omar Marques, Maria Matiashova, Svitlana Mikhno, Joanna Musiał, Anastasiia Nekypila, Karina Praizner, Joanna Rajkowska, Marta Romankiv, Irmina Rusicka, Khrystyna Savitska, Daria Shevchenko, Słuszna Strawa, Elena Subach, Natalia Wiernik, Krzysztof Wodiczko
Plakat wystawy
Galeria Otwarta Pracownia
Wystawa: GYMNOPAIDIA – część pierwsza, Santorini
03.06-24.06.2022
Zbigniew Cebula:
"Tytuł projektu nawiązuje do dyptyku poetyckiego Jorgosa Seferisa Gymnopaidia, na który składają się dwa utwory Santorini i Mykeny. Wystawa jest pierwszą z planowanych dwóch. Od kilku lat w moim malarstwie używam figury wulkanu do zobrazowania emocjonalności, jej odcieni i jakości. Poetyckie obrazy Seferisa i napięcia w nich budowane przystają do moich zamierzeń. Starożytna Thera, ośrodek kultury minojskiej, zniszczona przez wulkan, odrodziła się będąc ośrodkiem spartańskim, gdzie wykonywano liryczne tańce o surowym i ciężkim rytmie zwane „gymnopaidia” (tzw. taniec nagich młodzieńców lub wg innych badaczy nieuzbrojonych młodzieńców) ku czci Apollina. Można powiedzieć, że część pierwsza mojego projektu wyrasta jakby z ziemi, choć w gruncie rzeczy interesuje mnie ten delikatny rytm i ruch zobrazowany przenoszeniem ciężaru ciała z jednej nogi na drugą w powolnym i niemal monotonnym tańcu; gdzie pozytywnej myśli przeciwstawia się jej zniszczenie; gdy, przywołując Seferisa,
„Znaleźliśmy się nadzy na wulkanicznej skale
spoglądając na wynurzające się wyspy
spoglądając jak czerwone wyspy toną
w ich śnie, w naszym śnie.”
(tłum.M. Bzinkowski)
Fot. Zbigniew Cebula "Tryptyk Grecki"
KRAKERS CRACOW ART WEEK 2022
Festiwal pod hasłem "Jesteśmy wielością"
10-17 CZERWCA 2022
Organizatorzy Cracow Art Week KRAKERS ujawniają szczegółowy program XI edycji wydarzenia, odbywającej się pod hasłem ,,Jesteśmy wielością”. Przez tydzień, w dniach 10-17 czerwca 2022 r. miasto Kraków będzie tętnić wernisażami, wystawami, wydarzeniami perfomatywnymi, spotkaniami autorskimi, wykładami, warsztatami i spacerami tematycznymi.
W Programie Głównym uczestniczy blisko 50 podmiotów: zarówno galerii z wieloletnią tradycją, jak i nietypowych lokalizacji w pracowniach artystycznych, knajpach, piwnicach, strychach, podwórkach kamienic czy opuszczonych willach. Pośród potwierdzonych miejsc można wymienić między innymi: Art Agenda Nova, BWA ZBK, CSW Wiewiórka, Elementarz dla mieszkańców miast, Galerię Śladowski, Jan Fejkiel Gallery, Pracownię RG29 czy Skład Solny. W wystawy zaangażowane są setki artystów, artystek, kuratorów i kuratorek, m.in. Xavery Deskur, Rom Dziadkiewicz, Justyna Gryglewicz, Julia Jarża, Stanisław Koba, Szymon Kobylarz, Katarzyna Kukuła, Piotr Lutyński, Marta Niedbał, Alicja Pakosz, Cyryl Polaczek, Arkadiusz Półtorak, Adam Rzepecki, Dominik Stanisławski, Radek Szlęzak czy Weronika Szmuc.
W ramach Programu Towarzyszącego uczestnicy KRAKERSa będą mogli wziąć ponadto udział w dedykowanych im oprowadzaniach autorskich lub kuratorskich w instytucjach kultury, spacerach Kultour szlakiem krakowskich galerii i dzielnic, spotkaniach czy wykładach. W sobotę 11 czerwca w ramach corocznego Artist Talk odbędzie się w Sali Panoramicznej MCK spotkanie autorskie z jedną z najbardziej kontrowersyjnych artystek młodego pokolenia – Adą Karczmarczyk, znaną również jako ADU. Tego samego dnia w Galerii Podbrzezie UP będzie miał miejsce wykład O sztuce przywłaszczeniowej słów kilka reżysera i scenarzysty Marcina Korneluka, na temat granic prawa autorskiego. Nie zabraknie też aktywności dla najmłodszych w postaci warsztatów plastycznych Artmine, czy spacerów detektywistycznych Fishka Kraków Tours.
Więcej informacji i pełny PROGRAM WYDARZEŃ
Fot. Krakers, materiały promocyjne
Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK
Wystawa: Polityka w sztuce
29.04.2022–26.02.2023
Kuratorzy: Maria Anna Potocka, Agnieszka Sachar, Martyna Sobczyk
Dawniej sztuka służyła umacnianiu władzy. Obecnie służy jej kontrolowaniu i podważaniu. Kiedyś artyści wspierali swoim talentem potęgę systemów politycznych. Dzisiaj wnikliwie i krytycznie obserwują polityków i aktywnie włączają się do działań opozycyjnych.
Relacja polityki i sztuki ma długą tradycję. Przez wieki częścią tego układu była religia. Dzięki niej władcy i politycy mogli panować również nad ludzkimi umysłami. W niektórych krajach – chociażby w Polsce i Rosji – religia nadal wspiera politykę. Demoralizuje to obie strony.
Wystawa Polityka w sztuce prezentuje – w sześciu działach (Opór I protest, Podważanie systemów i granic,Demokracja i jej deprawowanie, Nacjonalizm, Unia Europejska, Medialność polityki) – podejrzliwe oraz krytyczne spojrzenie na działania władzy, ujawniając i piętnując sztuczność oraz zakłamanie strategii politycznych. Pokazuje, że polityka w imię ambicji, zachowania władzy i wykarmienia dyktatorskiego ego potrafi kłamać, manipulować, a nawet zabijać. Artyści przeciwstawiają się temu zarówno jako krytycy, jak i żołnierze.
Fot. Piotr Pawlenski, Szew, 2012, dokumentacja fotograficzna wydarzenia w przestrzeni publicznej, courtesy P. Pawlenski
Lublin
Noc Kultury | Stare Miasto, Lublin
Tegoroczna (16) edycja Nocy Kultury odbędzie się pod hasłem Sztuki Stosowanej.
4/5 czerwca 2022
Organizatorem festiwalu są Warsztaty Kultury w Lublinie.
Noc Kultury to festiwal, który nieustannie zaskakuje swoją różnorodnością. Ogromna ilość wydarzeń tworzy klimat, dzięki któremu każdy lublinianin może poczuć dumę z własnego miasta, a turysta jeszcze długo będzie ciepło wspominał piesze wycieczki po Starym Mieście. Sztuka po raz kolejny ożywi miejsca nieznane lub zapomniane. Bramy znów staną się świetlistymi instalacjami, place i skwery scenami muzycznymi, a uliczki Starego Miasta zaskoczą nawet stałych bywalców.
W tym szczególnym roku Warsztaty Kultury w Lublinie nie mogą zapominać o tym, co dzieje się w Ukrainie. Organizując festiwale w czasie trwania pandemii pracownicy instytucji dostrzegli, jak ogromną rolę pełnią one dla publiczności. Wydarzenia kulturalne są sposobem na odreagowanie stresu oraz nadzieją na powrót do upragnionej normalności. Organizatorzy wierzą, że w tych niespokojnych czasach tegoroczna edycja Nocy Kultury sprawi, iż podczas trwania festiwalu nasi wschodni sąsiedzi, którzy znaleźli u nas schronienie, także będą mogli zapomnieć chociaż na tych kilka godzin o trudach rzeczywistości.
Podczas trwania poprzednich edycji Nocy Kultury bardzo dużym zainteresowaniem cieszyły się instalacje artystyczne przygotowywane przez wyjątkowych twórców.
W tym roku, w programie uczestnicy znajdą wiele punktów, które z pewnością przypadną do gustu wszystkim miłośnikom niecodziennych aranżacji przestrzennych. Artystyczne dekoracje będą świetną okazją do zrobienia niepowtarzalnych zdjęć na media społecznościowe. To wszystko za sprawą m.in. wielu ciekawych instalacji przygotowanych przez studentów, artystów i twórców kultury specjalnie na tę jedną noc.
Noc Kultury to eksplozja wydarzeń artystycznych w przestrzeni Starego Miasta w Lublinie!
Więcej informacji i pełny PROGRAM WYDARZEŃ
Fot. Ignacy Tokarczyk
Galeria Biała, Centrum Kultury w Lublinie
Wystawa zbiorowa : „art. dekoracyjne”
20.05.29.07.2022
Kuratorka wystawy: Anna Nawrot
Wystawa odnosi się do przedmiotów – obiektów sztuki z wyartykułowaną wizualnością, które ubogacają miejsce, przestrzeń, zdobią ją i wypełniają.
Tytuł wystawy „art. dekoracyjne” podkreśla wieloznaczność słowa „artykuł” – jego skrót, który wspomnianemu cudzoziemcowi sugerował sztukę. Artykuł oznacza również tekst publicystyczny, literacki lub naukowy obok oznaczenia rzeczy, które są przedmiotem transakcji. Wystawa odnosi się do przedmiotów – obiektów sztuki z wyartykułowaną wizualnością, które ubogacają miejsce, przestrzeń, zdobią ją i wypełniają. Przez ich obecność tworzy się otoczenie i powstaje wnętrze o charakterze sensualnym, znaczeniowym.
Pojęcie dekorowania, urządzania, udomowiania, ale przede wszystkim oswajania sztuki, może zostać zrealizowane poprzez twórcze wykorzystanie plastiku, ceramiki, tkaniny, szkła, drewna, papieru i innych mniej oczywistych materiałów. Konsekwencją tych działań artystycznych wydaje się refleksja nad problemem konsumpcjonizmu, ekologii, ergonomii, recyklingu, odpowiedzialności społecznej jako alternatywnego sposobu funkcjonowania, nie tylko poprzez sztukę. Na wystawie zostaną pokazane prace premierowe, dedykowane „art. dekoracyjnym” oraz dzieła już zrealizowane, ale nigdy nie prezentowane w lubelskiej galerii.
Artystki i artyści: Oliwia Beszczyńska, Marcin Chomicki, Grzegorz Drozd, Jacek Fijałkowski, Magdalena Franczak, Natalia Gruszecka, Hakobo, Maja Kitajewska, Jarosław Koziara, Danuta Krupska-Sołowiej, Danuta Kuciak, Alicja Łukasiak, Jan Mioduszewski, Monika Patuszyńska, kolektyw Pol / Sztyma / Wolna, Magdalena Rukasz, Dawid Ryski, Krzysztof Sołowiej, Kamil Stańczak, Mariusz Tarkawian, Marcin Zawicki i Agata Zwierzyńska.
Fot. Sztyma Wolna, "art-dekoracyjne"
Galeria Labirynt
Wystawa: Kolekcja Dostępna Vol. 3
14.06–28.08.2022
Zespół kuratorski: Krystian Kamiński, Agata Sztorc-Gromaszek
Wystawa prezentuje wybrane prace z kolekcji Galerii Labirynt opracowane pod kątem dostępności dla osób g/Głuchych, niewidomych, osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi, osób w spektrum autyzmu, a także migrantek i migrantów. Przygotowane materiały pozwalają na swobodny i samodzielny odbiór wystawy przez każdą osobę bez względu na wiek czy poziom sprawności. To trzecia odsłona projektu.
Wszystkim dziełom prezentowanym na wystawie towarzyszą adaptacje przeznaczone do dotykania – tyflografiki lub makiety. Podpisy prac zostały przygotowane w alfabecie Brajla. Na wystawie można również posłuchać audiodeskrypcji, czyli opisów tego, co przedstawia każde dzieło sztuki. Opisy prac zostały przetłumaczone na polski język migowy, język angielski oraz język ukraiński.
Artyści i artystki: Mirosław Bałka, Edward Dwurnik, Angelika Markul, Józef Robakowski, Zygmunt Rytka, Mariusz Tarkawian, Ryszard Winiarski
Fot. Reprodukcja pracy Mariusza Tarkawiana, która będzie na wystawie "Kolekcja Dostępna Vol. 3"
Łódź
Kotłownia Elektrownia Scheiblera
Wystawa: Fuzja ze sztuką. Egon Fietke w dawnej Elektrowni Scheiblera
03.06-12.06.22
Makulatura, płótna i rolki po przędzy z opuszczonych łódzkich fabryk – Egon Fietke, legenda polskiej sceny street artu, w swoich najnowszych pracach nadaje zużytym przedmiotom nowy sens i osadza je w nieoczywistych kontekstach własnych mitologii. Na wystawę „Zastęp Siedmiorga i Księżniczka Srebrnej Gwiazdy” składa się cykl rzeźb, płócien i innych obiektów artystycznych, które tworzą przestrzenną instalację. Obiekty składające się na ekspozycję wykonane są z masy papierowej, makulatury, gałęzi, a nawet rolek po przędzy z opuszczonych łódzkich fabryk. Ich dopełnieniem są wielkoformatowe płótna z minimalistycznymi przedstawieniami.
– Tytuł „Zastęp Siedmiorga” z założenia nie naprowadza widza na konkretny trop, lecz otwiera duże pole do samodzielnych interpretacyjnych dociekań. Liczba siedem jest głęboko osadzona w naszej kulturze i towarzyszy jej od najstarszych znanych nam świadectw pisanych. Siedem jest symbolem kosmosu, stworzenia, przestrzeni, czasu, losu, boskości, szczęścia, przygody, skomplikowanej jedności, wiecznego życia. Z kolei koncept Księżniczek Srebrnych Gwiazd pochodzi z kosmogonii tzw. ras założycielskich. To wielowymiarowe inteligencje stacjonujące w najwyższych oktawach wszechświata. Ich rolą jest nasycenie swą świadomością i utrzymanie energetyczno-dźwiękowych sieci, będących stelażem, na którym budowane są materialne rzeczywistości – wyjaśnia twórca.
Wystawie towarzyszy też projekcja zdjęć stanowiących dokumentację fotograficzną działań artysty zapisujących jego kompozycje z gliny, piasku, ziemi, lodu, które pod wpływem wiatru, temperatury, przypływu, deszczu, niezamierzonych działań ludzkich, uległy zniszczeniu.
Fot. Materiały promocyjne, Egon Fietke
Miejska Galeria Sztuki w Łodzi/ Galeria Re:Medium
Wystawa: Słownik ukrainizmów. Interpretują polscy i ukraińscy ilustratorzy
12.05-07.08.22
Kuratorzy: Adriana Usarek, Michał Piernikowski
Słownik ukrainizmów. Interpretują polscy i ukraińscy ilustratorzy – to artystyczno-edukacyjne przedsięwzięcie, będące efektem współpracy Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi i Łódź Design Festival. Osią, wokół której powstało, są ukrainizmy, czyli słowa funkcjonujące w języku polskim, a wywodzące się z języka ukraińskiego. „Pisany” za pomocą obrazów tegoroczny „Słownik” daje wyraz przenikaniu się dwóch języków, a tym samym dwóch kultur: polskiej i ukraińskiej. Do wykonania ilustracji zaproszono autorów polskich i ukraińskich. Są to: Art Studio Agrafka, Bovska, Oleg Gryshchenko, Gosia Herba, Jan Kallwejt, Mari Kinovych, Hania Kmieć, Ola Niepsuj, Dawid Ryski, Vadym Solowski, Sophia Suliy oraz Paweł Szlotawa.
Il.: Mari Kinovych "Maidan"
Nowy Sącz
Galeria Sztuki Współczesnej BWA SOKÓŁ Nowy Sącz
Maciej Bernhardt – malarstwo, rysunek
29 kwietnia – 19 czerwca 2022
Maciej Bernhardt wpisuje się w panoramę współczesnej sztuki jako jeden z najwybitniejszych przedstawicieli fotorealizmu. Jego obrazy zostały zauważone i wyróżnione przez krytykę artystyczną już w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, kiedy jako świeżo upieczony absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych wziął udział w Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki w Bydgoszczy zorganizowanym pod nazwą Fakt Artystyczny a Rzeczywistość.
Por. Andrzej Skoczylas, O Sztuce Faktu „Sztuka” nr 6/5/78 (listopad-grudzień 1978 r.), s. 13
Obrazy Macieja Bernhardta wpisują się w nowoczesny nurt fotorealistycznego malarstwa, zachowując przy tym indywidualne cechy związane z osobowością i temperamentem artysty, jego wrażliwością i doświadczeniem. W odróżnieniu od realizacji amerykańskiego hiperrealizmu, obrazy Bernhardta są nie tylko optycznymi „migawkami” realności, rejestrującymi coś przypadkowego i w gruncie rzeczy nieistotnego, lecz stanowią harmonijnie skomponowane, formalno-treściowe całości, których szlachetna materia, bogata struktura i złożona semantyka sprawiają, że mamy do czynienia z pierwszorzędnymi dziełami sztuki. Wartościowe przedmioty artystyczne należą zawsze do kategorii symboli i tak jak one „dają do myślenia”, odsłaniając głębiej ukryte warstwy sensu ludzkiego świata. Nie dziwi zatem fakt, że ich doniosłość i znaczenie zostały rozpoznane już na początku twórczej drogi Artysty, kiedy siłą wyobraźni i determinacją woli rozprawiał się po swojemu z szarą codziennością realnego socjalizmu. Cykl obrazów o konotacjach politycznych jest jednym z wielu, obok niego i później powstawały również inne serie (np. Sanktuaria), skupione bardziej na sprawach metafizycznych, angażujących potrzebę duchowej koncentracji i maksymalnej intensywności przedstawienia […].
fragment tekstu Franciszka Chmielowskiego „Malarstwo Macieja Bernhardta”, katalogu wystawy „Maciej Bernhardt, malarstwo, rysunek”, GSW BWA SOKÓŁ Nowy Sącz, 2022, s. 3, 5
Fot. Maciej Bernhardt Artefakt IV z cyklu Irregular Framing, 2016, akryl, płótno
Poznań
Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu
Wystawa: Larys Lubowicki „Corpus Hominis”
28.04-19.06.2022
Punktem wyjścia cyklu „Corpus Hominis” jest pytanie o współczesne postrzeganie cielesności i estetyki z nią związanej. Idealizacja formy ciała ludzkiego, utrwalana w naszej świadomości przez media społecznościowe, sprowadziła pojęcie piękna do truizmu, zatrzymując nasze postrzeganie na warstwie powierzchniowej. Fotografia, przez swoje właściwości, skupia się na tym co powierzchowne, zewnętrzne w stopniu, w jakim nie może jej dorównać żadna inna dziedzina sztuki. Jednocześnie użycie tego medium do wniknięcia w głąb ludzkiego ciała stanowi zachętę do refleksji na temat percepcji cielesności. W realizacji projektu wykorzystane zostały techniki używane w diagnostyce medycznej: rejestracja elektronów, pola magnetycznego, promieniowania X, światła widzialnego, czy dźwięku. Na fotografiach obok obrazów zdrowych tkanek przedstawione są choroby i tkanki pobrane podczas sekcji zwłok. Wszystkie je łączy podobna estetyka. Wszystkie przedstawiają to samo życie, nieidealne i śmiertelne.
Fot. Materiały promocyjne. Fotografia przedstawia barwną plamę w ciepłych odcieniach czerwieni, różu, żółci i brązów na czarnym tle. Kształt plamy przywołuje skojarzenia z kleksem, rozlanym płynem.
Wystawa: Istota piękna
30.04-3.07.2022
Kuratorka: Agata Miatkowska-Gołdyn
Wystawa ma na celu przedstawienie powiązań świata przyrody ze sztuką. Prezentowane zdjęcia owadów, zarówno z Polski, jak i świata, pozwalają w pełni docenić niezwykłe twory natury. Barwy, formy i kształty obecne w przyrodzie stawały się źródłem inspiracji dla artystów i architektów. Do wystawy podejść można dwojako. Jednym aspektem jest estetyczna przyjemność płynąca z podziwiania efektownych fotografii. Lektura rozbudowanych opisów pozwoli natomiast poszerzyć wiedzę o prezentowanych pięknych istotach oraz o kontekstach artystycznych, w których mogą występować. Te interdyscyplinarne teksty przygotowali wspólnie biolog i historyczka sztuki.
Fot. Bogusław Daraż. Zdjęcie widzianej w dużym zbliżeniu ważki, na jasnym tle. W centrum obrazu widoczne wspaniale żyłkowane rozłożone skrzydełka owada.
Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu
Wystawa: Ćwiczenia z utraty kontroli
29.04 – 26.06.2022
Karolina Breguła oraz goście i gościnie: Yulin Huang, Yi-Jin Huang, Zuo-Xin Tang, Po-I Chen, Print & Carve Dept., Grupa Filmowa Kino Свобода
“Karolina Breguła w Ćwiczeniach z utraty kontroli porusza problem utraty domu – miejsca, gdzie mieszkamy, a także środowiska, zapachów, dźwięków, z którymi się utożsamiamy. W projekcie realizowanym od 2018 roku w Tajwanie, Hongkongu i Chinach kontynentalnych artystka podejmuje temat masowych eksmisji i wyburzeń, których doświadczają tysiące ludzi, zarówno w Azji, jak i w innych częściach świata. Breguła podczas swoich licznych pobytów w tych rejonach przyglądała się mechanizmom gentryfikacji oraz taktykom oporu wobec nich, procesom społecznym zachodzącym w niszczonych dzielnicach i doświadczeniu jednostek, które ucierpiały w wyniku utraty domu. Na wystawę składają się fotografie, instalacje filmowe, zapis spektaklu, obiekty oraz książka pod tym samym tytułem. Do udziału zostały takżezaproszone inneartystki i artyści, komentujące_y poprzez swoją działalność fotograficzną, filmową, rysunkową i graficzną wyburzenia i doświadczenie utraty domu.”
Radom
Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia w Radomiu
Wystawa: Barbara Bańda, Róże i róże
29.04-09.06.2022
Kurator: Wojciech Kozłowski |
Twórczość Basi Bańdy, po wielokroć opisywana, wymyka się jednak prostym opisom i podsumowaniom. Przez ponad 15 lat obecności w sztuce artystka idzie swoją drogą, nie zwracając uwagi na doraźności i trendy, uwodząc introwertyczną opowieścią, która wydaje się jednak uniwersalnie czytelna. Jest to bowiem malarstwo (a także rysunek, kolaż, obiekt, fotografia) od samego początku będące jednocześnie koncepcją i emocją, wolnością i pełną kontrolą, przypadkiem i perfekcyjnym założeniem. Bardzo osobiste a jednocześnie głęboko zanurzone w historii sztuki. Bańda przyzwyczaiła nas, że w jej twórczości nic nie jest na stałe.
Wystawa jest pierwszą tak dużą prezentacją prac artystki powstałych w latach 2006–2022. Jest retrospektywą, która przecież nie zamyka tej twórczości, pozwala jednak na wgląd w jej wielowymiarowość i bogactwo form. Tak naprawdę, znając twórczość Basi Bańdy prawie że od samego jej początku, nie mam pojęcia, co będzie dalej; wiem tylko że artystka nie oszczędzi nam kolejnych zwrotów akcji w jej świecie, w którym życie i sztuka zawiązują się w nierozerwalny splot.
Więcej informacji:
Barbara Bańda, bez tytułu 25x25 cm 2006
Wystawa: Woman Art Power
18.06-24.07.2022
Kurator wystawy: Paweł Witkowski
„Nikt nie rodzi się kobietą, lecz się nią staje” – Simone de Beauvoir
Mówimy, że sztuka to wolność. Czy jednak historia kobiet w sztuce to potwierdza?
Woman Art Power to wystawa, która bezpośrednio odnosi się do tego niezwykle istotnego aspektu. Jej celem jest przedstawienie szerokiej publiczności twórczości dwudziestu Artystek wypowiadających się językiem sztuki w sprawach dla nich najistotniejszych. Siła tej prezentacji tkwi w wyrazistości przekazu oraz różnorodności postaw artystycznych. Różne doświadczenia i indywidualne podejście do sztuki łączy wspólny wątek: autonomiczny głos wyrażony poprzez twórczą ekspresję. Jest to o tyle ważne, że jest to głos komplementarny z tym wyrażanym przez mężczyzn.
Społeczne koncepcje kobiet i kobiecości ciągle się zmieniają. Są renegocjowane i poddawane dyskusji. Ekspozycja ta to historia wypowiedzi kobiet badających naszą teraźniejszość, w której nowe perspektywy i postrzeganie m.in. ideałów ciała, tożsamości płciowej i kobiecości ożywiają debatę publiczną. Każda Artystka w indywidualny sposób wnosi swą cząstkę do zbiorowej całości. Wspólnie tworzą bardzo mocny i wyrazisty przekaz, potęgując go poprzez własne doświadczenia.
Na wystawie zobaczymy prace Anny Baumgart, Beaty Ewy Białeckiej, Julii Curyło, Martyny Czech, Iwony Demko, Olgi Dmowskiej, Anny Grzymały, Doroty Hadrian, Moniki Falkus, Bożeny Klimek-Kurkowskiej, Agaty Kus, Katarzyny Kukuły, Hanny Krzysztofiak, Katarzyny Pietrzak, Jadwigi Sawickiej, Heleny Stiasny, Sabiny Twardowskiej, Alex Urban, Ludmiły Woźniczko i Agaty Zbylut.
Katarzyna Kukuła, Zrobię Ci sweterek na całe życie, 180 x 150 cm, olej na płótnie
Słupsk/Ustka
Bałtycka Galeria Sztuki Współczesnej
Centrum Aktywności Twórczej w Ustce i Galeria Kameralna w Słupsku
Wystawa zbiorowa: PERSONA (NON) GRATA
07.04.–26.06.2022
Kurator: Roman Lewandowski
Wystawa „Persona (non) grata” jest poświęcona problematyce estetycznego zobrazowania człowieka, persony oraz twarzy i zachodzących pomiędzy nimi zależności oraz powiązań. Jednym z istotnych wątków i toposów projektu jest również maska, ponieważ zarówno nowożytny jak współczesny portret można odczytywać – jak sugeruje Hans Belting – jako „maskę pamięci i jako maskę społecznej tożsamości”. Jest rzeczą nader interesującą, że w świecie greckiego antyku maskę i twarz opisywało to samo pojęcie – persona – przy czym autoprosopos to maska prawdziwa, natomiast prosopeion to maska sztuczna. Z kolei w starożytnym Rzymie łacina rozróżnia już terminologicznie „twarz” oraz „maskę”, podczas gdy później – w teatrze renesansowym – maska właściwie nie pojawia się, chociaż jest to epoka narodzin portretu wczesnonowożytnego, który wg Beltinga stanowi „protest przeciwko cmentarzowi”. Gdy zaczynano malować pierwsze portrety indywidualne, większość społeczeństwa kończyła swoją bytność cielesną jeszcze w ossariach. Z drugiej jednak strony portret to obraz obrazu, ponieważ stanowi próbę odwzorowania twarzy, która jest obrazem nas samych i naszej tożsamości.
Artyści: Lena Achtelik, Martyna Czech, Ewa Bloom Kwiatkowska, Miłosz Wnukowski, Beata Ewa Białecka, Magdalena Moskwa
Fot. Materiały promocyjne, Magdalena Moskwa
Sopot
Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie
Wystawa: Alicja Kubicka „Pośpieszny odwrót / A hasty retreat”
26.05-26.06.2022
Koordynacja: Joanna Kustra
"Malowanie to rodzaj języka. Medium wygodne dla mnie, przypadkowo akurat bardziej, niż np. pisanie, gra na instrumencie, czy cokolwiek innego – ani gorsze, ani lepsze. Zaś wystawa – to okazja do usłyszenia komentarzy i opinii, to znaczy, przejrzenia się (razem z obrazami, zerkającymi zza moich pleców) w lustrze, którym są ci, którzy przyszli popatrzeć. Z każdą kolejną galeryjną sytuacją, w której dane mi jest uczestniczyć, uczę się, ile na temat tego, co widać, należy powiedzieć. Codzienna praktyka wypowiadania zdań ukazuje, że umysł tworzy skróty, jak tunele czasoprzestrzenne we wszechświecie; opowieść wiele razy powtórzona syntetyzuje się, i zachowuje wyłącznie elementy absolutnie konieczne do tego, by nieść sens - jak w przypadku baśni. O sztuce, i w ogóle o wszystkim, najlepiej rozmawia się chyba dwóm osobom różnych narodowości, posługującym się trzecim językiem, obcym dla każdej z nich; wtedy sens zawiera się w ciężarze niedbałego akcentowania, przeinaczonych epitetach, zapomnianych słowach – czyli w nieudolności."
Fot.Tyle ich jest i każda chce czegoś, 140x153 cm, akryl gwasz na płótnie, 2021
Wystawa: „Góry – Morze - Morze – Góry”
27.05- 26.06.2022
Kuratorka: Lidia Rosińska-Podleśny
Wystawa zorganizowana we współpracy z Zakopiańskim Centrum Kultury /Miejską Galerią Sztuki im. Władysława hr. Zamoyskiego
Zawarta w tytule wystawy filozoficzna zbieżność przeciwieństw jest świadomą próbą artystycznego przedstawienia równoczesności przeciwnych zdarzeń, postaw i tendencji estetycznych. „Morze i góry” – dwa bieguny, dwa synonimy skrajności pojęć, dwa odrębne środowiska artystyczne, dwie odrębne linie zamykające lub otwierające horyzonty. Dychotomia, która w wymiarze estetycznym nie ogranicza, a inspiruje i rozwija. (…) Prezentacja twórczości artystów zawarta w tytułowej koncepcji Góry-Morze-Morze-Góry, jest twórczą kontynuacją cyklu ekspozycyjnego, u którego podstaw leży centralna kategoria dialektyki, rozważająca dylemat wspólnoty przeciwieństw. Zestawienie twórczości artystów z Wybrzeża i Podhala pozwala na obcowanie ze sztuką tworzoną równolegle, w skrajnie odległych geograficznie środowiskach, podlegających odmiennym wpływom kulturowym, społecznym i intelektualnym. Postawy twórcze artystów dzieli również biografia, temperament, kod kulturowy i osobisty język ekspresji.
Artyści i artystki: Marta Branicka, Anna Hebda, Jerzy Jędrysiak, Małgorzata Kręcka- Rozenkranz, Grażyna Kręczkowska, Wiesław Kwak, Grzegorz Radecki, Agnieszka Rokicka, Lidia Rosińska, Małgorzata Rosińska, Marcin Rząsa, Anna Schumacher, Katarzyna Swinarska, Dariusz Syrkowski, Jan Szczypka, Maria Targońska, Grażyna Tomaszewska- Sobko
Fot. Jerzy Bartkowski/ materiały prasowe PGS. Prace Grażyny Kręczkowskiej, bez tytułu, 2021
Szczecin
TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie
Wystawa: Pierwsze miejsce w tabeli?
21.04-24.07.2022
Kuratorzy: Anna Ciabach, Stanisław Ruksza
„Pierwsze miejsce w tabeli?” to międzynarodowa wystawa sztuki współczesnej podejmująca temat futbolu i jego społeczno-kulturowych konsekwencji. Na wystawę składają się kluczowe prace artystów problematyzujące go w złożony sposób oraz nowe dzieła powstałe specjalnie na szczeciński pokaz.
Pozornie trudno powiązać futbol ze sztuką współczesną. Nic bardziej mylnego. Piłka nożna, szczególnie w jej wymiarze masowym, to zjawisko od dawna interesujące artystów. Fascynację podzielają także badacze kultury współczesnej, historycy idei, pisarze, papieże. „Ze wszystkich nieważnych rzeczy futbol jest zdecydowanie najważniejszą” (Jan Paweł II). Futbol jest metaforą świata, lustrem odbijającym procesy i zjawiska współczesności w mikro i makro skali, opowiada o wszystkim: o regułach życia społecznego, o polityce i filozofii, o sztuce i estetyce, o miłości i seksie. Z jednej strony piłka nożna to masowy spektakl odzwierciedlający zagadnienia konfliktów, wojen, rytuałów plemiennych, polityk tożsamości, logiki globalnego kapitalizmu, odwzorowywania podziałów kolonizacyjnych, nierówności społecznych, psychologii fana, celebrytów czy brandingu. Z drugiej jednak strony futbol może wzmacniać wspólnotę, być „klejem społecznym” przełamującym logikę konkurencyjności i wyścigu w kierunku równościowych zasad fairplay, zarówno na boisku, jak i w życiu.
Artystki i artyści: AKS „Zły” Warszawa, Paweł Althamer, Ruth Beraha, Martinka Bobrikova & Oscar De Carmen, Maciej Cholewa, The Cool Couple, Aleksandra Demianiuk, Mikołaj Długosz, Dobro Pany, Femen, Massimo Furlan, Kornel Janczy, Łukasz Jastrubczak, Irena Kalicka, Kamil Kuskowski, Natalia Laskowska, Kornel Miglus, Nagrobki, Juan Obando, Pussy Riot, Roman Signer, Katya Shadkovska, Zdzisław Sosnowski, Łukasz Surowiec, Iza Szostak, Andrzej Tobis, Łukasz Trzciński, Dorota Walentynowicz, Zbigniew Warpechowski, Janusz III Waza, Piotr Wysocki
Fot. Materiały promocyjne
HUNTING FOR PAINTING / I HEAR YOU!
Akademia Sztuki w Szczecinie we współpracy z TRAFO Trafostacją Sztuki w Szczecinie, Muzeum Narodowym w Szczecinie, Fundacją OFF Marina, Fundacją Upsideart i Ogrodami Śródmieście
10-12 czerwiec 2022
W dniach 10 - 12 czerwca 2022 odbędzie się w Szczecinie seria wydarzeń artystycznych Hunting for Painting / I hear You! organizowana przez Akademię Sztuki w Szczecinie we współpracy z TRAFO Trafostacją Sztuki w Szczecinie, Muzeum Narodowym w Szczecinie, Fundacją OFF Marina, Fundacją Upsideart i Ogrodami Śródmieście. Od piątku do niedzieli będzie można przemierzać miasto różnymi trasami w poszukiwaniu artystycznych działań. Proponujemy trzy klucze otwierające proponowane szlaki:
HUNTING FOR PAINTING /// to klucz łączący ekspozycje zbudowane w oparciu o realizacje artystów związanych z Wydziałem Malarstwa Akademii Sztuki w Szczecinie. Wystawy na tym szlaku zostały zaaranżowane w przestrzeniach galeryjnych, instytucjonalnych, a także mniej oczywistych: postindustrialnych - na nowo zajętych, historycznych i innych - od Pomorzan, przez okolice dworca Szczecin Główny, Centrum / Śródmieście, po Arkońskie - Niemierzyn.
MURALE /// to szlak, przygotowany w oparciu o mapę „Murale Szczecina”, towarzyszącą książce pod tym samym tytułem, która została wydana w grudniu 2021 r. przez TRAFO. Publikacja to popularyzatorski album najciekawszych murali w mieście i zarazem opowieść artystów o szczecińskiej sztuce miejskiej kilku ostatnich dekad. Publikacja pokazuje historię, aktualną sytuację i potencjał środowiska oraz przybliża kilka fascynujących miejskich legend. Redaktorzy – Anna Ciaach i Stanisław Ruksza, rozmawiają m.in. z Lumpem, Krazem i Mariuszem Warasem – twórcami, którzy od lat zajmują się street artem i muralami.
I HEAR YOU! /// To szlak mini-wystaw przygotowanych przez studentów i studentki Pracowni Filmu Społecznego we współpracy z partnerami z Uniwersytetu Tunghai w Tajwanie i Uniwersytetu Centralnego w Ekwadorze. Młodzi artyści pracowali w dwuosobowych międzynarodowych zespołach, przygotowując sobie nawzajem solowe prezentacje. W czasie, kiedy studenci Akademii Sztuki organizują wystawy swoich kolegów i koleżanek z innych kontynentów, tajwańska i ekwadorska widownia będzie mogła zobaczyć wystawy Szczecinian.
Więcej informacji i pełny PROGRAM WYDARZEŃ
Fot. Materiały promocyjne
Toruń
Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu
Wystawa: Sean Scully. Painting and sculpture / Malarstwo i Rzeźba
13.05–11.09.2022
Kurator: Krzysztof Stanisławski
Sean Scully (ur. 1945 w Dublinie) pokazuje swoje obrazy i rzeźbę po raz pierwszy w Polsce i od razu jest to wystawa retrospektywna, prezentowana na powierzchni 2000 m2 – w tym w Sali Kolumnowej CSW o 7-metrowej wysokości. Jak sam mówi, to jedna z największych wystaw jego prac, jakie dotąd miały miejsce na świecie.
Artysta jest przedstawicielem nurtu abstrakcji kolorystycznej, a niektórzy krytycy i on sam dodają jeszcze: abstrakcji emocjonalnej (emotional abstraction). Można by jeszcze dodać: medytacyjnej, ontologicznej czy spirytualnej. Scully zdaje się kontynuować tradycję amerykańskiego mistrza Marka Rothko oraz innych twórców tendencji pod nazwą „malarstwo barwnych płaszczyzn” (Color Field Painting) z lat 50. XX w., takich jak Barnett Newman czy Clyfford Still. Nawiązuje również do ikonicznych prac Kazimierza Malewicza (np. w obrazie „Black Square” z 2000 czy cyklu „Dark Windows”).
Sean Scully jest obecnie jednym z najważniejszych abstrakcjonistów, bardzo wysoko notowanym we wszelkich rankingach artystów współczesnych. Na wystawie można zobaczyć 50, w większości wielkoformatowych obrazów olejnych lub akrylowych na płótnie albo aluminium z różnych okresów twórczości (od 1973 do 2021) oraz 24 dzieła na papierze. Ekspozycja ma charakter regularnej retrospektywy, na której będzie można prześledzić różne wątki twórczości Scully’ego oraz przemiany jego stylu.
Fot. Zuzanna Werpachowska
Wystawa: FANGOR
20.05–04.09.2022
Kuratorzy: Krzysztof Stanisławski, Renata Sargalska
W CSW w Toruniu już teraz można oglądać bogatą retrospektywę twórczości Wojciecha Fangora. Na wystawie można zobaczyć jego malarstwo figuratywne, jak i abstrakcyjne. Jest również autorem prac rzeźbiarskich (mi. Głowę bolesną i Księżyc z 1948, Gracja,), scenograficznych, instalacji, plakatów (był współtwórcą Polskiej Szkoły Plakatu) oraz wielu mozaik ( jest autorem mozaik mi. zdobiących dworzec Warszawa Śródmieście)
"Fangor tworzył w różnych gatunkach i technikach. Do niektórych powracał po latach. Nigdy nie identyfikował się z żadną grupą artystyczną. Zapisał się w historii sztuki jako artysta wszechstronny, skupiony na istocie przestrzeni – zarówno w kontekście fizycznym, jak i metaforycznym. W sali wystawowej II piętra CSW prezentujemy prace artysty wykonane we wszystkich wspomnianych technikach."
Fot. Zuzanna Werpachowska
Wałbrzych
Wałbrzyska Galeria Sztuki BWA
Wystawa prac z kolekcji Waldemara Andzelma ANDZELMIADA
25.03-26.08.2022 (wystawa przedłużona!)
“Kolekcja Waldemara Andzelma, to bez wątpienia jedna z ciekawszych kolekcji sztuki współczesnej w Polsce, której stworzenie było możliwe dzięki przyjaźni, jaka zrodziła się w wyniku osobistych kontaktów między kolekcjonerem i artystami. Wpłynęły one na ukształtowanie się upodobań Waldemara Andzelma i zdecydowały o charakterze gromadzonej przez niego kolekcji.
Fenomen kolekcjonowania polega na wolności doboru, na prawie do zmian, na pozbywaniu się obrazów „niedziałających” i pozyskiwaniu do kolekcji dzieł spełniających warunek pobudzenia ośrodka zainteresowania (w mózgu kolekcjonera)(…).
W tych zestawieniach, preferencjach wizualnych, poszukiwaniu dzieł określonych artystów zakodowana zostaje wrażliwość, widzenie współczesności, skłonność oka do zatrzymania uwagi na wybranych kształtach. Kolekcja staje się układem planetarnym, jest centrum, układem odniesienia. Bywa, że przybysz z innej galaktyki rozsadzi ten uporządkowany świat, ale po pewnym czasie orbity znowu znajdą się w równowadze.”
Artystki i artyści, których prace znajdują się na wystawie: Janusz Bałdyga, Jan Berdyszak, Marcin Berdyszak, Jakub Ciężki, Tomasz Ciecierski, Andrzej Dłużniewski, Stefan Gierowski, Wanda Gołkowska, Zbigniew Gostomski, Jerzy Grabowski, Władysław Hasior, Viktor Hulík, Zygmunt Januszewski, Jerzy Kałucki, Katarína Kissoczy, Koji Kamoji, Bartosz Kokosiński, Patrik Kovačovský, Erna Masarovičová, Georg Karl Pfahler, Jan Tarasin, Ryszard Winiarski.
Fot. Materiały promocyjne
Wystawa: Beata Mak-Sobota "IZOLACJA STRUKTURY"
25.05-23.06.2022
Kuratorka: Ilona Sapka
"Niespodziewane i nagłe doświadczenie jakie stanowi czas pandemiczny i związany z nim stan ograniczenia kontaktów społecznych, fizycznej izolacji, któremu wszyscy zostaliśmy poddani, obok roli prewencyjnej, przyniósł konieczność wprowadzania nadzwyczajnych ograniczeń w zakresie funkcjonowania społeczeństw oraz korzystania z praw i wolności jednostki. Obostrzenia i wymuszony stan pozostawania w ograniczeniach, co do wzajemnego i bezpośredniego kontaktu z innymi ludźmi, wprowadził, z różnym skutkiem, zmiany w sposobie funkcjonowania w różnych kontekstach społecznych, w sferze pracy, domu, rodziny. Sfera prywatna i relacje rodzinne, przyjacielskie zyskały często wzmocnienie, ale tam gdzie istniały dysfunkcje mogły zostać one pogłębione i przynieść niepożądane skutki. Z jednej strony stan pozostawania w narzuconej izolacji, doświadczenie lockdownu, przełożyły się zatem na negatywne konsekwencje, ale z drugiej odosobnienie, samotność, powodując konieczność przeżywania samego siebie, przyniosła zastanowienie i namysł nad tym co ważne i potrzebne. A w moim przypadku również na to jak to, co doświadczane, odczuwane, dostrzegane może zostać wyrażone i przełożone na artefakt."
Fot. Materiały promocyjne
Warszawa
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
Wystawa: Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.
08.04-18.08.2022 (wystawa przedłużona!)
Kurator: Tadeusz Boruta
Wystawa Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80. ukazuje szeroką panoramę zjawisk artystycznych, w których twórcy w różnorakich formach manifestowali swoją niezależność wobec komunistycznej władzy PRL, próbującej przy użyciu aparatu represji, milicji i wojska zabić wolnościowe aspiracje społeczeństwa.
Sytuacja w polskiej kulturze lat osiemdziesiątych była wyjątkowa. Wielu artystów bardzo szybko zareagowało na wprowadzenie stanu wojennego przez komunistyczny reżim. Twórcy bojkotowali politykę kulturalną władz, nie występując, nie publikując i nie prezentując swoich prac w państwowych instytucjach i mediach. Jednocześnie współdziałali i współdialogowali ze społeczeństwem, zorganizowanym w niezależnych strukturach związku zawodowego Solidarność, robotniczych konfraterniach, podejmując się działań stricte konspiracyjnych: projektowania plakatów, ulotek, znaczków i drukowania ich. Nie mniej istotnym było szukanie niezależnych od polityki komunistycznych władz i od stosowanej przez nią cenzury form dzielenia się ze społeczeństwem swoją twórczością, wyrażającą ten specyficzny czas oraz doświadczenia i emocje, które stały się udziałem tak ogółu, jak i jednostek.
Artystki i artyści, których prace znajdą się na wystawie: Maria Anto, Zbigniew Bajek, Grzegorz Bednarski, Krzysztof Bednarski, Maciej Bieniasz, Tadeusz Boruta, Tadeusz Brzozowski, Ewa Ciepielewska, Erazm Ciołek, Zbigniew Maciej Dowgiałło, Jan Dziędziora, Halina Eysymont, Janusz Eysymont, Stefan Gierowski, Ryszard Grzyb, Zbylut Grzywacz, Barbara Jonscher, Janusz Kaczmarski, Jerzy Kalina, Marian Kępiński, Marek Kijewski, Grzegorz Klaman, Paweł Kowalewski, Bogdan Kraśniewski, Grzegorz Królikiewicz, Maja Kwiatowska, Jerzy Medyński, Aldona Mickiewicz, Piotr Młodożeniec, Jarosław Modzelewski, Antoni Możejko, Eugeniusz Mucha, Teresa Murak, Grzegorz Pabel, Włodzimierz Pawlak, Janusz Petrykowski, Jerzy Piotrowicz, Pomarańczowa Alternatywa, Jerzy Puciata, Józef Robakowski, Stanisław Rodziński, Teresa Rudowicz, Jan Rylke, Teresa Stankiewicz, Marek Sapetto, Jacek Sempoliński, Bożena Sienicka, Jacek Sienicki, Stanisław Sobolewski, Leszek Sobocki, Jacek Sroka, Wiesław Szamborski, Tomasz Tatarczyk, Jerzy Tchórzewski, Krzysztof Tchórzewski, Andrzej Wajda, Ireneusz Walczak, Jacek Waltoś, Ryszard Woźniak, Andrzej Zwierzchowski.
Widok wystawy Nie ocenzurowano. Polska sztuka niezależna lat 80.
Wystawa "Maszyna wpływu"
24.06-06.11.22
Kurator: Aaron Moulton
Wystawa to antropologiczne dochodzenie dotyczące Centrów Sztuki Współczesnej Sorosa [Soros Centers for Contemporary Art (SCCA)], jedynej w swoim rodzaju sieci centrów sztuki, które działały w dwudziestu stolicach Europy Wschodniej w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Wystawa oferuje przegląd zarówno historycznych, jak i najnowszych dzieł sztuki najważniejszych współczesnych artystów i artystek. Narracja skupia się na zagadnieniach takich jak zaangażowane społecznie praktyki artystyczne, dekolonizacja, media taktyczne czy sztuka Otwartego Społeczeństwa [Open Society]. Wystawa prezentuje obszerne archiwum całej sieci SCCA, pozwalając na analizę zinstytucjonalizowanych strategii praktyki kuratorskiej we wczesnych latach działania sieci oraz trajektorii jej wpływów, prowadzących do określonych – i nadal aktualnych – rodzajów produkcji kulturalnej.
Artyści i artystki
Daniel Baker, Luchezar Boyadjiev, Mike Bouchet, János Brückner, Chris Burden, Joshua Citarella, Nina Czegledy, Ole Dammegard, David Dees, Constant Dullaart, Dorian Electra, Jacob Broms Englom, Jakup Ferri, Ivan Fijolić, Adrian Ghenie, Ivan Grubanov, Ole Häntzschel, Jacob Hurwitz-Goodwin, Christian Jankowski, Hortensia Mi Kafchin, Corporate Kafka, Filip Kostić, The Krasnals, Zbigniew Libera, Jon McNaughton, Eva & Franco Mattes, Yerbossyn Meldibekov, Mihaela Minca, Mike Morrell, Ciprian Mureşan, Lucia Nimcová, OMA/AMO, Oksana Pasaiko, Kirsten Pieroth, Post-America, Abbey Pusz, Şerban Savu, Andres Serrano, János Sugár, Anetta Mona Chişa & Lucia Tkáčová, Gulnara Kasmalieva & Muratbek Djumaliev, Jak Ritger & Clack Auden, Arsen Savadov & Georgiy Senchenko
Fot. Daniel Czarnocki
Galeria Szara
Wystawa: Bogna Burska. Watercolors
4.06–9.07.2022
Współpraca kuratorska: Hanna Wróblewska
Bogna Burska powraca do malarstwa z całą jego procesualnością. Gest, kontemplacja, próba zapisu chwili wypływają tu z bardzo osobistego, intymnego spotkania ze swoim własnym „ja” — bez żadnego pośrednika, mediatora czy zewnętrznego negocjatora. Artystka bardzo świadomie ogranicza kolorystykę. Biel płótna jest neutralnym i naturalnym – niczym kartka papieru – tłem dla czerwonych i czerwono-różowych form, czasem skontrastowanych z elementem niebieskości czy podbitych żółcią. Rozmazy, wylewy i plamy kształtowane świadomie z wykorzystaniem naturalnych cech fizycznych wodnistej farby, jakby przypadkowo proponującej pewne rozwiązania. Przypominają czasem „obrazy” z testów Rorschacha, czasem plamy krwi, elementy kwiatowe, łzy lub krople cieczy pod mikroskopem z całym w nich ukrytym mikroświatem. Jej obrazy czasem przypominają kaligraficzne zapisy skrywające i emocje, i wydarzenia, i fakty. Rysunki, płótna, zapisy nie przedstawiają (nawet jeśli początkiem był jakiś konkretny wizerunek), nie tłumaczą, nie opisują, nie agitują, lecz negocjują. Mediują pomiędzy artystką w pracowni a światem poza pracownią; między wnętrzem a zewnętrzem; między widzem/czytelnikiem/publicznością a tym co poza nim. Zupełnie nowe malarstwo Burskiej wydaje się być jednocześnie niezwykle konsekwentne i spójne z całą jej twórczością.
Pępek bogini, 2021, 100 x 130 cm, akwarela na płótnie
Galeria Foksal w Warszawie
Wystawa: Wojciech Puś, Jerzy Tabor | Total Fucking Darkness
21.05. – 11.06.2022
Kuratorka: Katarzyna Krysiak
"Environment „Total Fucking Darkness” (światło/animacja/dźwięk) jest uwolnieniem marzenia o przestrzeni spokoju i wrażliwości. Nie jest to wystawa prac. Stwarzamy miejsce, w którym możesz powrócić do tego za czym tęsknisz.
Wojciech Puś w swoich pracach łączy estetykę eksperymentalnego filmu z elementami instalacji świetlnej i projekcji wideo, nadając im kinematograficzny charakter. Jego realizacje mają charakter instalacji przestrzennych, w których wykorzystuje ruchomy obraz, specyficzne rozwiązania świetlne i ścieżki dźwiękowe (często w formie winyli). Jego najnowsze realizacje to: serial „Queer Landscapes” (premiera na festiwalu Rencontres Internationales Paris/Berlin w Luwrze i Haus der Kulturen der Welt w Berlinie), „Nonrecognition” (razem z Patem Dudkiem i Jerzym Taborem) – (Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie), „Endless – Music for Performers” – zapis improwizacji muzycznych wydanych przez Bocian Records, oraz seria kinematograficznych performansów: „Endless: Day as Days / Night as Nights” i „Wiatr nas łączy” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, kuratorowanych przez Natalię Sielewicz i Paula B. Preciado."
Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie oddział Koszary Kantonistów, Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa
Wystawa: Opowieści węgierskie w malarstwie Győzőe Somogyi
1.04.-30.06.2022
Wystawa prezentuje wybrane prace stanowiące dorobek artystyczny współczesnego węgierskiego artysty Győző Somogyi. Zaprezentowanych jest ok. 50 dzieł, które stanowią dość zróżnicowany przekrój twórczości malarza. Ekspozycja „Opowieści węgierskie w malarstwie Győző Somogyi” jest prezentowana w Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa - Oddziale Muzeum Łazienki Królewskie w terminie 1 kwietnia 2022 – 30 czerwca 2022 r.
Trzon wystawy stanowi prywatna kolekcja znajdująca się w naszym kraju, która została po raz pierwszy zaprezentowana szerokiej publiczności. Zbiór stanowią prace o zróżnicowanej tematyce. Akcenty przyrodnicze oraz animalistyczne doskonale wpisują się w tematykę, wokół której oscyluje działalność Muzeum. Ale pośród omawianych dzieł nie zabrakło tematyki sakralnej jak i historycznej, wyjątkowo bliskich artyście. Zróżnicowanie kolekcji charakteryzują również techniki artystyczne. Znajdziemy tu przede wszystkim malarstwo temperowe, olejne, tłuste pastele, ale także techniki graficzne. Niezwykle ciekawie ilustrowane są książki, które stanowią o wszechstronności artysty. Na szczególną uwagę zasługują drewniany tryptyk o tematyce sakralnej, malowany temperą jajową, która jest jedną z ulubionych technik autora oraz wykonane z niezwykłą precyzją miniatury żołnierzy wycinane z papieru, malowane farbą wodną.
Fot. fragment obrazu Zimowy widok na górę Hegyestű nad jeziorem Balaton 2014
Muzeum Sztuki Nowoczesnej
Wystawa: Opowieści okrutne. Aleksandra Waliszewska i symbolizm Wschodu i Północy
03.06–02.10. 2022
Kuratorki: Alison M. Gingeras, Natalia Sielewicz
„Opowieści okrutne”, czyli pierwsza przekrojowa wystawa Aleksandry Waliszewskiej.
Jej twórczość zamieszkują czarty, wampiry, opętane dziewczęta, spragnione krwi upiory, rycerki na koniach – i dużo kotów. Mimo wielkiej popularności w bardzo różnorodnych kręgach - od świata sztuki aż do szeroko rozumianej popkultury - nie miała jeszcze tak dużej, monograficznej i przekrojowej wystawy. Takiej, która pokazałaby zarówno jej bogatą twórczość, jak i historyczne konteksty oraz nieoczywiste inspiracje.
Waliszewska od lat tworzy jedną pracę dziennie; najczęściej gwasz, choć ostatnio wróciła również do malarstwa olejnego. To paradoksalne, że pracuje wyłącznie przy świetle dziennym, a jej płótna niezmiennie wypełnia mrok: mokradła, ponure leśne ostępy, zagubione autostrady czy widmowe przedmieścia. Ponieważ czerpie z gotyckich baśni, mitologii pogańskich, ikonografii zwierzęcej, jak również tropów zapożyczonych ze średniowiecznych rękopisów, jej wizualne uniwersum wypełniają niepokojące, apokaliptyczne sceny - erotyzm nierzadko splata się w nich ze śmiercią, przyjemność z bólem. Światy Waliszewskiej rządzą się logiką marzeń sennych i silnych emocji. Jak w karnawale, jej humor jest bezceremonialny. Jeśli koty, to puchate i drapieżne. Jeśli miłość, to taka, której można nie przeżyć.
Artystki i artyści prezentowani na wystawie: Aleksandra Waliszewska, Maria Anto, Bolesław Biegas, Wanda Bibrowicz, Erna von Brinckmann, Bernhard Borchert, Mikalojus Konstantinas Čiurlionis, Frans Crabbe van Espleghem, Anna Dębska, Kazimiera Dębska, Emīlija Gruzīte, Marian Henel, Mieczysław Jakimowicz, Marcė Katiliūtė, Theodor Kittelsen, Erich Kügelgen, Konstanty Laszczka, Bronisław Linke, Mykoła Muraszko, Teofil Ociepka, Edward Okuń, Jaroslav Panuška, Juozas Pjaulokas, Aleksander Promet, Jewmen Pszeczenko, Kristjan Raud, Vaclovas Ratas-Rataiskis, Jan Rembowski, Hugo Simberg, Gustavs Šķilters, Karel Šlenger, Nikolai Triik, Teodors Ūders, Vitkauskas, Joanna Waliszewska, Marian Wawrzeniecki, Witold Wojtkiewicz, Andrzej Wróblewski, Rihards Zariņš, Bogdan Ziętek, Antanas Žmuidzinavičius, Stefan Żechowski
Aleksandra Waliszewska, bez tytułu, 1997-2022. Dzięki uprzejmości artystki
Narodowa Galeria Sztuki Zachęta
Wystawa: Jerzy Krawczyk. Gra o wszystko
07.04–19.06.2022
Kurator: Michał Jachuła
„Jerzy Krawczyk. Gra o wszystko” to wystawa poświęcona jednemu z najbardziej enigmatycznych i oryginalnych polskich malarzy XX wieku. Wystawa Jerzego Krawczyka organizowana we współpracy z Muzeum Sztuki w Łodzi jest pierwszą tak obszerną prezentacją dzieł malarza od trzydziestu pięciu lat. Jej celem jest przywrócenie sztuki Krawczyka współczesności i ukazanie jego fascynującego malarstwa w nowym świetle.
Wystawa Jerzego Krawczyka w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki przybliża wielowątkową twórczość opartą na przeżyciach i przekonaniach osobistych malarza i odwołaniach do kanonu sztuki dawnej i tej z początku XX wieku. Ekspozycja obejmuje dojrzałe prace artysty, w tym pejzaże łódzkie malowane od drugiej połowy lat pięćdziesiątych XX wieku, martwe natury i portrety rozwijające koncepcję realizmu przestrzennego, prace z Zakładu Anatomii Prawidłowej Akademii Medycznej w Łodzi, a także dzieła poświęcone wojnie i Holokaustowi, tworzone aż do przedwczesnej śmierci artysty w 1969 roku. Dwa bieguny sztuki, czyli „malarstwo o malarstwie” i życiowe doświadczenie — kluczowe dla malarskiego oeuvre Krawczyka — znajdują odzwierciedlenie w wyborze i układzie ponad osiemdziesięciu prac pokazanych w sześciu salach Zachęty.
Okno I, 1965, olej, płótno, 90 × 110 cm, Miejska Galeria Sztuki w Łodzi, fot. Radosław Jóźwiak
Miejsce Projektów Zachęty
Wystawa: Karolina Balcer. Happy Family
13.05 – 24.07.2022
kuratorka: Magda Kardasz
Happy Family to projekt rodzinny. Impulsem do jego stworzenia była sytuacja, w jakiej wielokrotnie znajdował się starszy brat artystki Filip. Choć w rodzinnym domu niczego nie brakowało, okresowo bywał on osobą bezdomną. Problem bezdomności jest tak złożony, że często trudno jednoznacznie wskazać jej przyczyny. Wśród najczęściej występujących można wymienić wykluczenie społeczne spowodowane chorobami czy zaburzeniami psychicznymi, w tym uzależnieniami lub długotrwałym pobytem w zakładzie karnym. Wiążą się z tym błędne diagnozy lub ich brak, stygmatyzacja osób chorych psychicznie, brak dostępu do pomocy lub umiejętności skorzystania z niej przez osoby chore i ich najbliższych. Dzięki osobistym doświadczeniom artystka jest w stanie opowiedzieć prawdziwą historię i być może przełamać tabu otaczające temat zdrowia psychicznego. W tej historii jej brat nie jest już tylko członkiem rodziny — staje się przedstawicielem społeczeństwa.
Prace na wystawie metaforycznie odnoszą się do zagadnień z obszaru zdrowia psychicznego. Punktem wyjścia było „zamiatanie problemów pod dywan” — proces szkodliwy i tylko mnożący kłopoty. Do stworzenia dzieł artystka wykorzystała tufting i inne techniki tekstylne. Na ekspozycję składają się obrazy i obiekty z elementami tekstowymi, nawiązujące do przedmiotów użytkowych kojarzonych z przestrzenią domową, takich jak dywany, wycieraczki, lampa, ręczniki, zasłona czy szafka z telewizorem. Autorka chciała wykreować przestrzeń przyjazną, sprzyjającą dyskusji na trudne tematy (spotkania będą odbywały się w jednej z sal galerii).
Fot. Anna Zagrodzka, dokumentacji wstawy "Happy Family"
Wrocław
Galeria Entropia
Wystawa: Jerzy Andruszko. SOVIET GO HOME!
07.06-21.06.2022
Na wystawie w Galerii Entropia artysta wizualny Jerzy Andruszko nawiązuje do swojego projektu stworzonego w 2013 roku w dwudziestą rocznicę wyjścia wojsk radzieckich z Polski. Temat obecności obcych wojsk na czyimś terytorium okazuje się ciągle aktualny. Zmieniła się tylko lokalizacja. Praca jest ponadczasowa i to wyznacza w jakimś sensie jej konceptualną perspektywę.
Instalacja, której kluczowymi elementami są ceramiczne, wojskowe buty - „sapogi” umieszczone na konstrukcji w kształcie obelisku, jest nie tylko reakcją na wydarzenia ostatnich miesięcy i agresję rosyjską w Ukrainie. Przywołuje także pamięć demona „homo sovieticus” - destrukcyjnego kolosa na glinianych nogach i symbolu mentalności post sowieckiej. Nawiązuje do formy pomników „ku czci”, których jeszcze wiele istnieje w Polsce i innych krajach byłego „demo-ludu”. Jest jakby skrzyżowaniem „Suszarki do butelek” Marcela Duchampa i imperialnego obelisku. Na wystawie znajdziemy więcej prac typu ready-made, jednakże na ich dadaisyczny i surrealistyczny rodowód kładzie się ponurym cieniem kontekst aktualnej sytuacji politycznej.
W cyklicznych, wielowątkowych pracach artysta powraca do kwestii pamięci i właściwych jej mechanizmów. Interesuje go zjawisko zniekształcania obrazów i wydarzeń w kulturze masowej. W swoich pracach stara się zrewidować istniejące konwencje upamiętniania, tworzy subiektywną narrację rekonstrukcji historycznej.
Fot. Jerzy Andruszko "Mat czy Pat"
Galeria Miejska we Wrocławiu
Wystawa: Marian Konarski/ 1909-1998
03.06-30.06.2022
Kuratorka: Katarzyna Zahorska
Od 3 czerwca Galeria Miejska zaprasza na retrospektywną wystawę Mariana Konarskiego (1909-1998) – malarza, rysownika, rzeźbiarza, a także poety i teoretyka sztuki blisko związanego w latach 30. XX wieku z założoną przez Stanisława Szukalskiego grupą artystyczną Szczep Rogatego Serca. Na ekspozycji znajdzie się około 60 obiektów, na które złożą się obrazy olejne, gwasze, rysunki oraz rzeźby.
Sztukę Mariana Konarskiego, zgodnie z oceną samego artysty, określać można mianem realizmu poetyckiego. Twórca, który równie sprawnie, jak narzędziami malarskimi, posługiwał się także słowem, największy nacisk kładł zawsze na narracyjny walor swoich przepełnionych alegorią i metaforą dzieł. Podczas gdy przez dziesięciolecia treść niezmiennie pozostawała istotą sztuki Konarskiego, artysta starał się eksperymentować z formą, czerpiąc z różnych kierunków, począwszy od abstrakcji geometrycznej, poprzez surrealizm, na zsyntetyzowanej ekspresji skończywszy. Obok rysunku i malarstwa olejnego, jego ulubioną techniką twórczą pozostawał gwasz.
Marian Konarski, My chcemy człowieczeństwa, 1948, olej, 130x100 cm, z kolekcji Jacka Konarskiego
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Wystawa: Abakanowicz. Totalna
19.12.2021–28.08.2022
Magdalena Abakanowicz
Do 28 sierpnia można obejrzeć najważniejsze prace artystki w ramach wystawy “Abakanowicz. Totalna” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Instytucja dysponuje największą kolekcją dorobku artystki – posiada 53 obiekty, które składają się w sumie z 393 obiektów, a wśród nich abakany, “Plecy”, “Tłum” czy “War Games”. Na stronie internetowej Muzeum Narodowego we Wrocławiu można znaleźć wirtualne modele 3D prac Abakanowicz i zwiedzać wystawę według wybranej ścieżki.
Wydarzenia towarzyszące wystawie: tematyczne wykłady, warsztaty tańca intuicyjnego, specjalna oferta dla osób niewidomych i niedowidzących oraz program zajęć dla dzieci.
Magdalena Abakanowicz, Abakany (Abakan January-February, 1972, Abakan Festival, 1971, Abakan skrzydlaty, 1967) Postacie siedzące, 1974-84, fot. Arkadiusz Podstawka, Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Muzeum Współczesne Wrocław
Wystawa: Jerzy Olek. 1 + 0 = 10. (de)KONSTRUKCJA (non)SENSU
19.05–1.08.2022
Kurator: Mirek Emil Koch
Kościół Boga Doskonale Obojętnego …to zapożyczenie z tekstu Kurta Vonneguta Syreny z Tytana wydaje się nieco niedorzeczne w kontekście twórczości Jerzego Olka. Pozornie… Nabiera większego sensu, gdy przyglądamy się drodze, jaką porusza się Jerzy. Wszystkie nasze życiowe doświadczenia, poszukiwania, emanacje, można ostatecznie sprowadzić do jednego: drogi do absolutu, boskiej, doskonałej formy.
W twórczości artystycznej widać, jak na zasadzie rekurencji autor powraca co pewien czas do miejsc sobie już znanych, za każdym razem jednak z nową wrażliwością i świadomością. To właśnie otwartość i cykliczność stają się immanentnymi cechami twórczości Jerzego. Powtórzenia, zapętlenia, kontynuacje i rytmy, zarówno w kontekście pojedynczych prac, jak i całej twórczości, stają się istotą jego dociekań. To nieustająca gra: oko – obiektyw, rzeczywiste – nierzeczywiste, iluzja – prawda (jeśli istnieje obiektywna). Za każdym razem dzieje się to jednak inaczej i głębiej.
Świadomość ulotności procesu tworzenia i niszczenia ma znaczenie symboliczne i nawiązuje do kręgu życia i śmierci. Ten skupiony, a jednocześnie otwarty umysł, będący permanentnie w jakimś rodzaju medytacji, zaprasza nas do swojego świata…
Więcej informacji
Fot. Mirek Emil Koch, widok wystawy. © MWW
Wystawa "Partytura nowych gestów"
Kurator: Piotr Lisowski
Wystawa Partytura nowych gestów to przegląd wspólnych poszukiwań artystycznych zrealizowanych przez Ewę i Jacka Doroszenko w latach 2016–2022. W Muzeum Współczesnym Wrocław prezentowane są instalacje dźwiękowe, prace wideo oraz seria wydruków graficznych na papierze. Działania duetu wynikają z fascynacji relacją pomiędzy dźwiękiem, przestrzenią i wizualnością. W tej triadzie zjawiska akustyczne stanowią podstawę do działań plastycznych, ale równie istotna pozostaje przestrzeń, która determinuje cały proces, jednocześnie nadając działaniom performatywny aspekt.
Ewa i Jacek Doroszenko, korzystając z szerokiego wachlarza narzędzi i technik, koncentrują się na roli zmysłu słuchu w procesie doświadczania przestrzeni. Zwracają uwagę przede wszystkim na otoczenie dźwiękowe – najbliżej okalającą nas warstwę rzeczywistości, która zwykle traktowana jest jedynie jako tło, swego rodzaju uzupełnienie tego, co widać. Duet Doroszenko stara się odwrócić tę perspektywę i potraktować dźwięk, a nie obraz, jako główny nośnik znaczeń i treści.
Fot. Jacek Doroszenko, „Natural potential”, 2017, wideo Full HD, 6’50’’, edycja 2/3 + 1 AP, kadr z wideo
Zielona Góra
BWA Zielona Góra
Wystawa: Bolesław Chromry - Katechizm dla wszystkich klas
20.05 - 16.06.2022
kurator: Michał Grzegorzek
Bolesław Chromry jest rysownikiem, malarzem i ilustratorem. W jego poetyckorysowniczym uniwersum postaci z popkultury, świata polityki, religii i dziecięcych zabaw spotykają się, by wspólnie opowiadać o potransformacyjnej Polsce. Pozornie niedbały styl i odręczne pismo podkreślają pesymistyczną wesołość (albo wesoły pesymizm) autora. Do swojej nowej wystawy w BWA Zielona Góra Chromry zaprasza innych twórców i twórczynie, by wspólnie z nimi podjąć próbę napisania (i narysowania) katechizmu, który mógłby posłużyć wszystkim klasom.
Katechizm dla wszystkich klas nie dotyczy zasad, doktryn i obyczajów przekazywanych w nauce religii katolickiej. Dotyczy problemu pedofilii w Kościele i jeśli ma coś wspólnego z wiarą, to jedynie z wiarą, że to zjawisko musi mieć swój kres.
Wystawa prezentuje nowe prace Chromrego – w formie malarstwa na ścianach i papierze – oraz ceramiczną instalację, wizualnie nawiązującą do legendy o fleciście z Hameln. Wracamy do przeszłości, grzebiemy we wspomnieniach, którym dziś sztuka daje ciało, a więc w pewnym sensie je urzeczywistnia. Katechizm… materializuje się również w formie publikacji, w której zaproszeni przez nas autorzy i autorki poszerzają temat wystawy o własne doświadczenia i perspektywy.
Obieg po sztuce współczesnej przygotowany pod redakcją Anny Kwoka